De discantu et eius speciebus.

Capitulum 11

Viso de figuris et pausationibus, dicendum est de discantu, qualiter habeat fieri et de speciebus eius. Sed quia discantus quilibet per consonantias regulatur, videndum est de consonantiis et dissonantiis factis in eodem tempore et in diversis vocibus.

Concordantia dicitur esse quando duae voces vel plures in uno tempore prolatae se compati possunt secundum auditum. Discordantia vero e contrario dicitur, scilicet quando duae voces sic conjunguntur quod discordant secundum auditum.

Concordantiarum tres sunt species, scilicet perfecta, imperfecta et media. Perfectae concordantiae dicuntur quando plures voces conjunguntur, ita quod una ab alia vix percipitur differre propter concordantiam. Et tales sunt duae, scilicet unisonus et dyapason, ut hic:

[CSM18:65] [FRAACM 03GF].

Imperfectae dicuntur quando duae voces multum differre percipiuntur ab auditu, non tamen discordant. Et sunt duae, scilicet ditonus et semiditonus, ut hic:

[CSM18:66,1] [FRAACM 03GF].

Mediae vero concordantiae dicuntur quando duae voces conjunguntur, meliorem concordantiam habentes quam praedictae, non tamen ut perfectae. Et sunt duae, scilicet diapente et diatessaron, ut hic patet:

[CSM18:66,2] [FRAACM 03GF].

Quare autem una concordantia magis concordat quam alia, planae musicae relinquatur.

Discordantiarum duae sunt species, perfecta et imperfecta. Perfecta discordantia dicitur quando duae voces sic conjunguntur quod se compati non possunt secundum auditum. Et sunt quatuor, scilicet semitonium, tritonus, ditonus cum dyapente, et semitonium cum dyapente, ut hic:

[CSM18:67] [FRAACM 03GF].

Imperfectae discordantiae dicuntur quando duae voces se quodammodo compati possunt secundum auditum, sed discordant. Et sunt tres, scilicet tonus, tonus cum dyapente, et semiditonus [-68-] cum dyapente, ut hic:

[CSM18:68,1] [FRAACM 03GF].

Et nota quod tam concordantiae quam discordantiae possunt sumi in infinitum, ut diapente cum dyapason, dyatessaron cum dyapason, ut hic:

[CSM18:68,2] [FRAACM 03GF].

Et sic in duplici diapason et triplici, si possibile esset in voce. Item sciendum est quod omnis imperfecta discordantia immediate ante concordantiam bene concordat.

Discantus autem aut fit cum littera, aut sine et cum littera. Si cum littera, hoc est dupliciter: cum eadem vel cum diversis. Cum eadem littera fit discantus in cantilenis, rondellis, et cantu aliquo ecclesiastico. Cum diversis litteris fit discantus, ut in motetis qui habent triplum vel tenorem, quia tenor cuidam litterae aequipollet. Cum littera et sine fit discantus in conductis, et discantu aliquo ecclesiastico qui improprie organum appellatur.

Et nota quod in hiis omnibus est idem modus operandi, excepto in conductis, quia in omnibus aliis primo accipitur cantus aliquis prius factus qui tenor dicitur, eo quod discantum tenet et ab ipso ortum habet. In conductis vero non sic, sed fiunt ab eodem cantus et discantus. Sed discantus dicitur dupliciter: primo dicitur discantus quasi diversorum cantus, secundo dicitur discantus quasi de cantu sumptus.

Modi autem operandi in istis talis est processus: aut discantus incipit in unisono cum tenore, ut hic:

[CSM18:70,1; text: Virgo dei plena gratia, Amoris] [FRAACM 03GF]

aut in diapason, ut hic:

[CSM18:70,2; text: Arida frondescit, Johanne] [FRAACM 03GF]

aut in dyapente, ut hic:

[CSM18:71,1; text: O Maria, mater dei, Flos filius] [FRAACM 03GF]

aut in dyatessaron, ut hic:

[CSM18:71,2; text: Recordare, virgo mater, Portare] [FRAACM 03GF]

[-72-] aut in ditono, ut hic:

[CSM18:72,1; text: Mulier omnis peccati, Omnes] [FRAACM 04GF]

aut in semiditono, ut hic:

[CSM18:72,2; text: Virgo viget melius, Flos filius] [FRAACM 04GF]

Deinde prosequendo per consonantias, commiscendo quandoque discordantias in locis debitis, ita quod, quando tenor ascendit, [-73-] discantus descendat, vel e converso. Et sciendum quod tenor et discantus, propter pulcritudinem cantus, quandoque simul ascendit et descendit, ut hic patet:

[CSM18:73; text: Ave, plena gratia, Johanne] [FRAACM 04GF]

Item intelligendum est quod in omnibus modis utendum est semper concordantiis in principio perfectionis, licet sit longa, brevis vel semibrevis.

Item in conductis aliter est operandum, quia qui vult facere conductum, primam cantum invenire debet pulcriorem quam potest; deinde uti debet illo, ut de tenore faciendo discantum, ut dictum est prius.

Qui autem triplum operari voluerit, respiciendum est tenorem et discantum, ita quod si discordat cum tenore, non discordet cum discantu, vel e converso; et procedat ulterius per concordantias, nunc ascendendo cum tenore vel descendendo, nunc cum discantu, ita quod non semper cum altero tantum, ut hic:

[CSM18:74; text: Dulcia] [FRAACM 04GF]

Qui autem quadruplum vel quintuplum facere voluerit, inspicere debet cantus prius factos, ut si cum uno discordet, com aliis in concordantiis habeatur; nec ascendere debet semper vel descendere cum altero ipsorum, sed nunc cum tenore, nunc cum discantu, etc.

Notandum quod tam in discantu quam in triplicibus etc. inspicienda est aequipollentia in perfectionibus longarum, brevium et semibrevium, ita quod tot perfectiones in tenore habeantur quot in discantu vel in triplo etc., vel e converso, computando tam voces rectas quam obmissas usque ad penultimam, ubi non attenditur talis mensura, sed magis est organicus ibi punctus. Et haec de discantu simpliciter prolato ad praesens sufficiant.



De discantu et eius speciebus.

Capitulum 11

ディスカントゥスとその種類について



Viso de figuris et pausationibus, dicendum est de discantu, qualiter habeat fieri et de speciebus eius.

vis.o VPAR 2 1 DAT S N PERF PASSIVE PPL
**vis.o VPAR 2 1 ABL S N PERF PASSIVE PPL
video, videre, vidi, visus V

dic.endum VPAR 3 1 NOM S N FUT PASSIVE PPL Late

qualiter ADV POS
as, just as; in what/which way/state/manner (INTERJ), how;

hab.eat V 2 1 PRES ACTIVE SUB 3 S
habeo + inf = …できる、…する能力がある

fi.eri V 3 3 PRES ACTIVE INF 0 X
fio, fieri, -, factus sum V SEMIDEP

フィグラと休止について見たので、ディスカントゥスについて、どのようにそれを作ることができるのか、またそれの種類について述べることにする。



Sed quia discantus quilibet per consonantias regulatur, videndum est de consonantiis et dissonantiis factis in eodem tempore et in diversis vocibus.

**fact.is VPAR 3 1 ABL P X PERF PASSIVE PPL
facio, facere, feci, factus V
do, make; create; acquire; cause, bring about, fashion; compose; accomplish;
fact.is VPAR 3 3 ABL P X PERF PASSIVE PPL
fio, fieri, -, factus sum V SEMIDEP
be made, become; happen, take place;

しかし、ディスカントゥスは何でも協和を通じて規定されるので、同時に異なる声部において作られる協和音 consonatia と不協和音 dissonantia について見なければならない。



Concordantia dicitur esse quando duae voces vel plures in uno tempore prolatae
se compati possunt secundum auditum.

prolat.ae VPAR 3 2 NOM P F PERF PASSIVE PPL

compat.i V 3 1 PRES PASSIVE INF 0 X
compatior, compati, compassus sum V DEP Late lesser
suffer with one; pity, have compassion, feel pity;
同情する

secund.um ADJ 1 1 ACC S M POS
secundus, secunda -um, secundior -or -us, secundissimus -a -um ADJ
following, next; second; favorable;
secundum PREP ACC
according to; along, next to, following/immediately after, close behind;

audit.um N 4 1 ACC S M
auditus, auditus N M
hearing; listening; act/sense of hearing; hearsay;
audit.um VPAR 3 4 NOM S N PERF PASSIVE PPL
audio, audire, audivi, auditus V


協和音程 concordantia とは、同時に進行する二音あるいはそれ以上の音(声部)が、心地良く耳に響く時を言う。(訳しすぎ)


Discordantia vero e contrario dicitur, scilicet quando duae voces sic conjunguntur quod discordant secundum auditum.

discord.ant V 1 1 PRES ACTIVE IND 3 P
discordo, discordare, discordavi, discordatus V
be at variance, quarrel; be different;

conjung.untur V 3 1 PRES PASSIVE IND 3 P
conjungo, conjungere, conjunxi, conjunctus V TRANS
connect, join/yoke together; marry; connect/compound (words) (w/conjunctions);
unite (sexually); place/bring side-by-side; juxtapose; share; add; associate;

discord.ant V 1 1 PRES ACTIVE IND 3 P

不協和音程とは、逆のことを言う。すなわち、二つの音が協和しないで耳にきこえるように結合されているときである。


Concordantiarum tres sunt species, scilicet perfecta, imperfecta et media.
Perfectae concordantiae dicuntur quando plures voces conjunguntur, ita quod una
ab alia vix percipitur differre propter concordantiam.

ab PREP ABL
ali.a ADJ 1 5 ABL S F POS

vix ADV POS
hardly, scarcely, with difficulty;

differr.e V 3 2 PRES ACTIVE INF 0 X
differo, differre, distuli, dilatus V

propter PREP ACC
near; on account of; by means of; because of;

協和音程には三種類ある。すなわち、完全 perfecta、不完全 imperfecta、そして中間 media である。
完全協和音程は、協和によって、一つの音が他の音からほとんど異なって知覚されないふうに、複数の音が結合されているときを言う。


Et tales sunt duae, scilicet unisonus et dyapason, ut hic:

[CSM18:65] [FRAACM 03GF].

tal.es ADJ 3 2 NOM P C POS
talis, talis, tale ADJ

そして、このようなものには二つある。すなわち、ユニゾン unisonus と完全八度 dyapason である。このように:


[-66-] Imperfectae dicuntur quando duae voces multum differre percipiuntur ab
auditu, non tamen discordant. Et sunt duae, scilicet ditonus et semiditonus, ut
hic:

[CSM18:66,1] [FRAACM 03GF].

multum ADV POS
multum, plus, plurimum ADV
much, greatly, plenty, very; more; most;

audit.u SUPINE 3 4 ABL S N
audit.u N 4 1 ABL S M

不完全協和音程は、二つの音が、耳ではっきり異なるものとして知覚されるけれども不協和でないときを言う。そして、それは二つある、すなわち、長3度と短3度である。このように:



Mediae vero concordantiae dicuntur quando duae voces conjunguntur, meliorem
concordantiam habentes quam praedictae, non tamen ut perfectae. Et sunt duae,
scilicet diapente et diatessaron, ut hic patet:

[CSM18:66,2] [FRAACM 03GF].

meli.orem ADJ 1 1 ACC S C COMP
bonus, bona -um, melior -or -us, optimus -a -um ADJ

hab.entes VPAR 2 1 NOM P C PRES ACTIVE PPL
hab.entes VPAR 2 1 ACC P C PRES ACTIVE PPL

中間協和音程とは、二つの音が、前述のもの(不完全協和音程)よりは良く協和するが、完全協和音程ほどではないように結合されるときを言う。そして、これには二つある。すなわち、完全5度 diapente と完全4度 diatessaron である。ここに明白なように:



Quare autem una concordantia magis concordat quam alia, planae musicae
relinquatur.

quare ADV POS
in what way? how? by which means, whereby; why; wherefore, therefore, hence;

planae musicae DAT? GEN? NOM?

relinqu.atur V 3 1 PRES PASSIVE SUB 3 S
relinquo, relinquere, reliqui, relictus V
leave behind, abandon; (pass.) be left, remain; bequeath;

一方、一つの協和音程が他のものより協和するのはどのようにしてかは、単旋律歌曲(を論ずるとき)に残したい。



Discordantiarum duae sunt species, perfecta et imperfecta.

不協和音程には二種類ある。完全と不完全である。



Perfecta discordantia dicitur quando duae voces sic conjunguntur quod se compati non possunt secundum auditum. Et sunt quatuor, scilicet semitonium, tritonus, ditonus cum dyapente, et semitonium cum dyapente, ut hic:

[CSM18:67] [FRAACM 03GF].

完全不協和音程とは、二音が耳に心地良く響きえないように結合されているときを言う。そして、それは四種類ある。すなわち、半音(短2度) semitonium、三全音 tritonus、長7度 ditonus cum dyapente、そして短6度 semitonium cum dyapente である。このように:



Imperfectae discordantiae dicuntur quando duae voces se quodammodo compati possunt secundum auditum, sed discordant. Et sunt tres, scilicet tonus, tonus cum dyapente, et semiditonus cum dyapente, ut hic:

[CSM18:68,1] [FRAACM 03GF].

quodammodo ADV POS
in a certain way, in a certain measure;

不完全不協和音程とは、二音がある程度まで耳に心地良く響くが不協和であるときを言う。そしてそれは三種類ある。すなわち、長2度 tonus、長6度 tonus cum dyapente、短7度 semiditonus cum dyapente である。このように:


Et nota quod tam concordantiae quam discordantiae possunt sumi in infinitum, ut
diapente cum dyapason, dyatessaron cum dyapason, ut hic:

[CSM18:68,2] [FRAACM 03GF].

infinit.um ADJ 1 1 ACC S M POS
infinit.um ADJ 1 1 ACC S N POS
infinitus, infinita, infinitum ADJ
boundless, unlimited, endless; infinite;

また、協和音程も不協和音程も、完全5度+完全8度、完全4度+完全8度のように、無制限に重ねられることに注意せよ。このように:



Et sic in duplici diapason et triplici, si possibile esset in voce.

.esset V 5 1 IMPF ACTIVE SUB 3 S

また、もし声 vox において可能であるなら、完全8度を二つ三つと重ねられる。



Item sciendum est quod omnis imperfecta discordantia immediate ante concordantiam bene concordat.

同様に、全ての不完全不協和音程は、協和音程の前でよく協和することも知っておくべきである。



Discantus autem aut fit cum littera, aut sine et cum littera.

ディスカントゥスは、歌詞の付くものと、歌詞が付いたり付かなかったりするものがある。



Si cum littera, hoc est dupliciter: cum eadem vel cum diversis.

もし歌詞が付くなら、それは二通りある:同一の歌詞が付くもの、または異なる歌詞の付くものである。


Cum eadem littera fit discantus in cantilenis, rondellis, et cantu aliquo ecclesiastico.

同一の歌詞が付くディスカントゥスは、カンティレーナ cantilena、ロンデルス rondellus、そしてその他の教会の歌曲からなる。


Cum diversis litteris fit discantus, ut in motetis qui habent triplum vel tenorem, quia tenor cuidam litterae aequipollet.

quia CONJ
because;

aequipollet V 2 PRES ACTIVE IND 3 S
aequipolleo,-ere,-pollui
同価である、同義である

様々な歌詞を持つディスカントゥスは、トリプルム triplum やテノール tenor を持つモテト motetus のようなものからなる。というのは、テノールはある歌詞と同義であるから。



Cum littera et sine fit discantus in conductis, et discantu aliquo ecclesiastico qui improprie organum appellatur.

歌詞が付いたり付かなかったりするディスカントゥスは、コンドゥクトゥス conductus と、不適切にもオルガヌム organum と呼ばれているその他の教会のディスカントゥスからなる。



Et nota quod in hiis omnibus est idem modus operandi, excepto in conductis,
quia in omnibus aliis primo accipitur cantus aliquis prius factus qui tenor
dicitur, eo quod discantum tenet et ab ipso ortum habet.

oper.andi VPAR 1 1 NOM P M FUT PASSIVE PPL
opero, operare, operavi, operatus V Later
work;
operor, operari, operatus sum V DEP
labor, toil, work; perform (religious service), attend, serve; devote oneself;

fact.us VPAR 3 1 NOM S M PERF PASSIVE PPL

ort.um N 4 1 ACC S M
ortus, ortus N M
rising (heavenly body); rise/begining/origin; birth; source (river); growth;
rising (of the sun), sunrise;

また、コンドゥクトゥス以外のこれら全てにおいて、同じ方法が用いられことに注意せよ。というのは、(コンドゥクトゥス以外の)その他全てにおいて、最初に、ある、前もって作られた旋律 cantus prius factus が取り挙げられ、テノールと呼ばれる。それは、ディスカントゥスを保持し tenet そのこと自身に起源を持つ。



In conductis vero non sic, sed fiunt ab eodem cantus et discantus. Sed discantus dicitur dupliciter: primo dicitur discantus quasi diversorum cantus, secundo dicitur discantus quasi de cantu sumptus.

fi.unt V 3 3 PRES ACTIVE IND 3 P
fio, fieri, -, factus sum V SEMIDEP

quasi ADV POS
quasi CONJ
as if, just as if, as though; as it were; about;

divers.orum ADJ 1 1 GEN P M POS
cant.us N 4 1 ACC P M

cant.u N 4 1 ABL S M
sumpt.us VPAR 3 1 NOM S M PERF PASSIVE PPL
sumo, sumere, sumpsi, sumptus V
take up; begin; suppose, assume; select; purchase; exact (punishment); obtain;

コンドゥクトゥスにおいてはこのようではないが、カントゥスもディスカントゥスも同一の人によって作られる。しかし、ディスカントゥスは二通りに言われる:第一には様々な旋律からなる楽曲 cantus についてディスカントゥスと呼ばれ、第二には(一つの)カントゥス(テノール声部)の上に置かれたものについてディスカントゥスと呼ばれる。



Modi autem operandi in istis talis est processus: aut discantus [-70-] incipit
in unisono cum tenore, ut hic:

[CSM18:70,1; text: Virgo dei plena gratia, Amoris] [FRAACM 03GF]
mod.i N 2 1 GEN S M
tal.is ADJ 3 2 GEN S X POS or NOM
process.us N 4 1 NOM S M

oper.andi VPAR 1 1 NOM P M FUT PASSIVE PPL
ist.is PRON 6 1 ABL P

talis modi processus est operandi in istis:

これらにおいて、以下のような方法の手続きが用いられることになる:一つは、ディスカントゥスはテノールと同度で始まる。このように:



aut in diapason, ut hic:

[CSM18:70,2; text: Arida frondescit, Johanne] [FRAACM 03GF]

[-71-] aut in dyapente, ut hic:

[CSM18:71,1; text: O Maria, mater dei, Flos filius] [FRAACM 03GF]

aut in dyatessaron, ut hic:

[CSM18:71,2; text: Recordare, virgo mater, Portare] [FRAACM 03GF]

[-72-] aut in ditono, ut hic:

[CSM18:72,1; text: Mulier omnis peccati, Omnes] [FRAACM 04GF]

aut in semiditono, ut hic:

[CSM18:72,2; text: Virgo viget melius, Flos filius] [FRAACM 04GF]

あるいは、完全8度で。このように:

あるいは、完全5度で。このように:

あるいは、完全4度で。このように:

あるいは、長3度で。このように:

あるいは、短3度で。このように:



Deinde prosequendo per consonantias, commiscendo quandoque discordantias in
locis debitis, ita quod, quando tenor ascendit, [-73-] discantus descendat, vel
e converso.

deinde ADV POS
then/next/afterward; thereon/henceforth/from there/then; in next position/plac

prosequ.endo VPAR 3 1 ABL S M FUT PASSIVE PPL Late
prosequ.endo VPAR 3 1 ABL S N FUT PASSIVE PPL Late
prosequor, prosequi, prosecutus sum V DEP
escort; pursue; describe in detail;

commisc.endo VPAR 2 1 ABL S M FUT PASSIVE PPL
commisc.endo VPAR 2 1 ABL S N FUT PASSIVE PPL
commisceo, commiscere, commiscui, commixtus V TRANS
intermingle, mix together/up, combine (ingredients); unite/join sexually;
mingle (with another race); transact business (w/cum), discuss; confuse;

quandoque ADV いつか、ある時

loc.is N 2 1 ABL P M
debit.is ADJ 1 1 ABL P X POS
debitus, debita, debitum ADJ
due, owed; owing; appropriate, becoming; doomed, destined, fated;

次に、協和音を通じて(テノール声部に)伴うが、時々適切な場所で不協和音を混ぜながら、テノールが上行するときには、ディスカントゥスは下行し、またはその逆である、というふうに進む。



Et sciendum quod tenor et discantus, propter pulcritudinem cantus,
quandoque simul ascendit et descendit, ut hic patet:

[CSM18:73; text: Ave, plena gratia, Johanne] [FRAACM 04GF]

pulcritudin.em N 3 1 ACC S F
pulcritudo, pulcritudinis N F
beauty, attractiveness;
cant.us N 4 1 GEN S M

また、テノールとディスカントゥスは、カントゥス(楽曲)の美しさにしたがい、ときどき、同時に上行あるいは下行することに注意せよ。ここに明白なように:



Item intelligendum est quod in omnibus modis utendum est semper concordantiis
in principio perfectionis, licet sit longa, brevis vel semibrevis.

intellig.endum VPAR 3 1 NOM S N FUT PASSIVE PPL Late
intelligo, intelligere, -, - V
understand; realize;

ut.endum VPAR 3 1 NOM S N FUT PASSIVE PPL Late
utor, uti, usus sum V DEP
use, make use of, enjoy; enjoy the friendship of (with ABL);

concordanti.is N 1 ABL P F
perfection.is N 3 1 GEN S F

同様に、全てのモドゥスにおいて、ロンガでもブレヴィスでもセミブレヴィスでも、「完全の始まり」には常に協和音が用いられることを理解すべきである。



Item in conductis aliter est operandum, quia qui vult facere [-74-] conductum,
primam cantum invenire debet pulcriorem quam potest; deinde uti debet illo, ut
de tenore faciendo discantum, ut dictum est prius.

aliter ADV POS
otherwise, differently; in any other way (aliter ac => otherwise than);
quia CONJ
because;

ut.i V 3 1 PRES PASSIVE INF 0 X
utor, uti, usus sum V DEP
use, make use of, enjoy; enjoy the friendship of (with ABL);

faci.endo VPAR 3 1 ABL S M FUT PASSIVE PPL Late
facio, facere, feci, factus V

一方、コンドゥクトゥスにおいては、異る方法が用いられることになる。というのは、コンドゥクトゥスを作りたいと思うものは、まず可能なかぎり美しいカントゥスを見出さなければならない。次に、前述のように、テノールに対しディスカントゥスを作るように、これを用いなければならない(、からである)。



Qui autem triplum operari voluerit, respiciendum est tenorem et discantum, ita
quod si discordat cum tenore, non discordet cum discantu, vel e converso; et
procedat ulterius per concordantias, nunc ascendendo cum tenore vel
descendendo, nunc cum discantu, ita quod non semper cum altero tantum, ut hic:

[CSM18:74; text: Dulcia] [FRAACM 04GF]

volu.erit V 6 2 PERF ACTIVE SUB 3 S
volu.erit V 6 2 FUTP ACTIVE IND 3 S
volo, velle, volui, - V

respici.endum VPAR 3 1 NOM S N FUT PASSIVE PPL Late
respicio, respicere, respexi, respectus V
look back at; gaze at; consider; respect; care for, provide for;

ulterius ADV COMP
ultra, ulterius, ultimum ADV
beyond, further; on the other side; more, more than, in addition, besides;

ascend.endo VPAR 3 1 ABL S M FUT PASSIVE PPL Late
ascend.endo VPAR 3 1 ABL S N FUT PASSIVE PPL Late

また、トリプルム triplumを作りたいと思うものは、テノルとディスカントゥスを良く見るべきである。もしテノールと不協和なら、ディスカントゥスと協和する、あるいはその逆というように。そして、さらに、協和を通じて、あるときはテノルとともに上行あるいは下行しつつ、またあるときはディスカントゥスとともに、常に一方とともにとはならないように、進む。このように:



[-75-] Qui autem quadruplum vel quintuplum facere voluerit, inspicere debet
cantus prius factos, ut si cum uno discordet, com aliis in concordantiis
habeatur; nec ascendere debet semper vel descendere cum altero ipsorum, sed
nunc cum tenore, nunc cum discantu, etc.

inspic.ere V 3 1 PRES ACTIVE INF 0 X
inspicio, inspicere, inspexi, inspectus V
examine, inspect; consider, look into/at, observe;
cant.us N 4 1 NOM P M
fact.os VPAR 3 1 ACC P M PERF PASSIVE PPL

discord.et V 1 1 PRES ACTIVE SUB 3 S
ali.is ADJ 1 5 ABL P X POS
hab.eatur V 2 1 PRES PASSIVE SUB 3 S

一方、クァドルプルム quadruplum、クィントゥプルム quintuplum を作りたいと思うものは、前に作られた諸声部を良く考慮しなければならない。もし、一つ(の声部)と不協和であるなら、他の諸声部と協和であるというふうに。また、常に特定の声部とともに上行あるいは下行し(続けて)はいけないが、あるときはテノルと、またあるときはディスカントゥスと、等々、とすべきである。



Notandum quod tam in discantu quam in triplicibus etc. inspicienda est
aequipollentia in perfectionibus longarum, brevium et semibrevium, ita quod tot
perfectiones in tenore habeantur quot in discantu vel in triplo etc., vel e
converso, computando tam voces rectas quam obmissas usque ad penultimam, ubi
non attenditur talis mensura, sed magis est organicus ibi punctus.

inspici.enda VPAR 3 1 NOM S F FUT PASSIVE PPL Late
inspicio, inspicere, inspexi, inspectus V
examine, inspect; consider, look into/at, observe;

aequipollent.ia ADJ 3 1 NOM P N POS
aequipollens, (gen.), aequipollentis ADJ uncommon
equivalent, of equal value/significance;

tot NUM 2 0 X X X CARD
so many, such a number of; as many, so many; such a great number of;

hab.eantur V 2 1 PRES PASSIVE SUB 3 P
quot ADJ
how many; of what number; as many;
どれほど多く?いくら?;…ほど多く、…と同様に(多く)

comput.ando VPAR 1 1 ABL,DAT S N,M FUT PASSIVE PPL
computo, computare, computavi, computatus V TRANS
reckon/compute/calculate, sum/count (up); take/include in reckoning; work out;

obmissas=omissas
omiss.as VPAR 3 1 ACC P F PERF PASSIVE PPL
omitto, omittere, omisi, omissus V

usque ADV POS
all the way, right on; all the time, continuously, at every point, always;

penultimam=paenultimam
paenultima.m ADJ 1 ACC S F
終わりから二番目の

organic.us ADJ 1 NOM S M [organum]
organicus,-a,-num
楽器の、音楽の、オルガヌムの
punctus N 2 NOM S M

ibi ADV POS
there, in that place; thereupon;

It is to be noted that in discantus as well as in triplex etc... the equality in longa's, brevis' and semibrevis' perfectioness is to be inspected, such that so many perfectioness in tenor are haven as many as in discantus or in triplum etc., or and vice versa, by computing recta voices as well as omissions always up to the penultimate, where such mensura is not applied, but is rather a punctus of organum there.

ディスカントゥスにおいてもトリプルムその他においても、ロンガとブレヴィスとセミブレヴィスの完全性における同等性が観察されるべきである。
ディスカントゥスにおいてやトリプルムその他においてと同じだけの完全性がテノルにおいて持たれ、またその逆もそうであるように、
メンスーラが適用されず、むしろオルガヌムのプンクトゥス(持続音)である最後から二番目の音までずっと、真正な音も休止も数えることによって、

メンスーラが適用されず、むしろオルガヌムのプンクトゥス(持続音)(のよう)である最後から二番目の音に至るまでずっと、真正な音も休止も数えることによって、ディスカントゥスにおいてやトリプルムその他においてと同じだけの完全(性)がテノルにおいて持たれ、またその逆もそうであるように、ディスカントゥスにおいてもトリプルムその他においても、ロンガとブレヴィスとセミブレヴィスの完全(性)における同等性が観察されるべきである。




Et haec de discantu simpliciter prolato ad praesens sufficiant.

prolat.o VPAR 3 2 ABL S M PERF PASSIVE PPL
suffici.ant V 3 1 PRES ACTIVE SUB 3 P

単純に進められるディスカントゥスについては、いまのところこれで十分であろうと思う。



[目次], [Home]